Door Tweede Kamerlid Klaas Dijkhoff (VVD) is er een wetsvoorstel ingediend tot wijziging van de Gemeentewet. Voorgesteld wordt om gemeenten de mogelijkheid te geven een gedragsaanwijzing op te leggen aan mensen die overlast veroorzaken. Een gedragsaanwijzing is een verbod of gebod voor een gebruiker van een woning die overlast geeft. Bijvoorbeeld een verbod om harde muziek te draaien of een gebod om een hond te muilkorven. De burgemeester kan de gedragsaanwijzing versterken door een dwangsom op te leggen. De Tweede Kamer moet het voorstel nog behandelen.
Niet alleen bij gemeenten maar ook bij woningcorporaties speelt de vraag of een gedragsaanwijzing zou kunnen helpen bij het oplossen van woonoverlast. Dit jaar starten de Rijksuniversiteit Groningen en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), samen met een aantal woningcorporaties en gemeenten, enkele proefprojecten om de effectiviteit en implementatie van gedragsaanwijzingen te meten. Door de gedragsaanwijzing hoopt men eerder en meer preventief te kunnen optreden tegen woonoverlast waardoor minder ontruimingen nodig zijn.
Toch is een gedragsaanwijzing geen nieuw instrument om woonoverlast aan te pakken. Veel woningcorporaties geven al regelmatig gedragsaanwijzingen aan huurders. Mocht de aanwijzing geen effect hebben, dan kan de corporatie de rechter vragen om de gedragsaanwijzing op te leggen, op straffe van een dwangsom. Een voorbeeld hiervan is de huurder van een bovenwoning die gedwongen wordt tot het leggen van een geluidsisolerende ondervloer als zijn benedenburen hinder ondervinden van loopgeluiden. Is er sprake van geluidsoverlast door het spelen van een muziekinstrument, dan kan de muzikant verboden worden te spelen gedurende vastgestelde tijdstippen. Bestaat de overlast uit het verwaarlozen van de tuin, dan kan de huurder verplicht worden zijn tuin te onderhouden. Dergelijke procedures voeren wij regelmatig voor woningcorporaties.
Nieuwe initiatieven voor de aanpak van woonoverlast zijn natuurlijk goed. Wel moeten corporaties beseffen dat zij, anders dan gemeenten, geen mogelijkheden hebben om gedragsaanwijzingen buiten de rechter af te dwingen. Wordt een gedragsaanwijzing door de huurder niet opgevolgd, dan is een gang naar de rechter nodig om de gedragsaanwijzing op te leggen. Daarom is een gedragsaanwijzing als instrument voor woningcorporaties wel een beetje oude wijn in nieuwe zakken.